رصد کمنورترین کهکشان در کیهان اولیه توسط جیمز وب
تاریخ انتشار: ۱۳ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۸۹۴۹۶۳
تلسکوپ فضایی وب کمنورترین کهکشان را در کیهان اولیه کشف کرده است، چیزی که قبل از عملیاتی شدن این تلسکوپ در سال گذشته حتی تصور آن نیز در ذهن ستاره شناسان نمیگنجید.
به گزارش ایسنا و به نقل از آیای، تلسکوپ فضایی جیمز وب همچنان به اثبات تواناییهای خود ادامه میدهد و اکنون در یک کشف شگفتانگیز دیگر، دورترین کهکشان کمنور به نام JD۱ را که تا به امروز ثبت شده شناسایی کرده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
کهکشان JD۱ در این تصویر مانند ۱۳.۳ میلیارد سال پیش دیده میشود، زمانی که جهان تنها چهار درصد از سن فعلی خود را داشته است. بنابراین، شناسایی آن یک کشف قابل توجه برای درک تکامل جهان در سالهای اولیه آن - پس از انفجار بزرگ (مهبانگ)- است.
پژوهشگران دانشگاه کالیفرنیا لس آنجلس(UCLA) وجود این کمنورترین کهکشان را کشف کردهاند.
توماسو تریو نویسنده دوم این مطالعه جدید در یک بیانیه مطبوعاتی گفت: قبل از روشن شدن تلسکوپ وب، درست یک سال پیش، ما حتی نمیتوانستیم رویای این را هم داشته باشیم که چنین کهکشانی کمنوری را تأیید کنیم.
نگاه کردن به گذشته
دانشمندان سالهای اولیه کیهان را با استفاده از نور کیهانی که میلیونها سال سفر کرده تا به ما برسد، بررسی میکنند. یک میلیارد سال ابتدایی تشکیل جهان هستی به شکل ویژه کنجکاوی ستاره شناسان را برانگیخته است.
همه چیز با یک انفجار شروع شد. از مدتها پیش فرض بر این است که جهان پس از مهبانگ - حدود ۱۳.۸ میلیارد سال پیش – به وجود آمده و مدتها پس از آن بوده که جهان شروع به انبساط کرده و به تدریج سرد شده و به اتمهای هیدروژن اجازه تشکیل داده است.
با این حال، جهان اولیه یک دوره کاملا تاریک را پس از مهبانگ تجربه کرده که به عنوان «عصر تاریک کیهانی» شناخته میشود. این دورهی تقریباً یک میلیارد ساله فاقد منابع نور بوده است و در طول این مدت، جهان در مهای از هیدروژن خنثی که نور اولین ستارهها و کهکشانها را به دام انداخته بود، پوشیده شده بود و تقریباً یک میلیارد سال پس از انفجار بزرگ، این مه به طور مرموزی شروع به از بین رفتن کرد.
این اتفاق، دورهای از یونیزه شدن را رقم زد که منجر به تشکیل اولین ستارگان و کهکشانها شد و یکی از اهداف مهم در نجوم، درک نسل اول کهکشانها است که در این دوره از تاریخ اولیه کیهان شروع به پراکندگی کردند.
ستاره شناسان با استفاده از قدرت جیمز وب، به تازگی شروع به درک این دوران گیج کننده و در عین حال جذاب کردهاند.
کثرت کهکشانهای بسیار کمنور مانند JD۱
گیدو رابرتز-بورسانی، پژوهشگر فوقدکتری در UCLA و نویسنده اول این مطالعه میگوید: اغلب کهکشانهایی که تاکنون با تلسکوپ جیمز وب پیدا شدهاند، کهکشانهای درخشانی هستند که کمیاب هستند و تصور نمیشود که به طور ویژه نماینده کهکشانهای جوانی باشند که در کیهان اولیه زندگی میکردهاند. به این ترتیب، اگرچه مهم است، تصور نمیشود که آنها عوامل اصلی باشند که در تمام این مه هیدروژنی سوختهاند.
وی افزود: از طرف دیگر کهکشانهای بسیار کمنور مانند JD۱ تعدادشان بسیار بیشتر است، به همین دلیل است که ما معتقدیم که آنها بیشتر نماینده کهکشانهایی هستند که فرآیند یونیزاسیون مجدد را انجام دادهاند و به نور فرابنفش اجازه دادهاند بدون مانع در بافت فضا-زمان حرکت کند.
پژوهشگران با استفاده از حساسیت بالای تلسکوپ فضایی جیمز وب توانستند مکان JD۱ را پیدا کنند. این کهکشان در پشت خوشه کهکشانی «آبل ۲۷۴۴»، خوشهای درخشان و بزرگ از کهکشانهای نزدیک واقع شده است.
خوشبختانه جیمز وب با پدیده همگرایی گرانشی توانست این کهکشان کم نور را ببیند. کشش گرانشی این خوشه کهکشانی باعث شد که JD۱ بزرگتر و ۱۳ برابر درخشانتر از آنچه واقعا هست، به نظر برسد.
تریو گفت: ترکیب تواناییهای جیمز وب و قدرت بزرگنمایی لنز گرانشی یک انقلاب پدید آورده است. ما در حال بازنویسی این کتاب در مورد چگونگی شکلگیری و تکامل کهکشانها بلافاصله پس از انفجار بزرگ هستیم.
ابزار طیفنگار فروسرخ نزدیک(NIRSpec) تلسکوپ جیمز وب برای بدست آوردن طیف نور فروسرخ این کهکشان مورد استفاده قرار گرفت. این دادهها بسیاری از جزئیات کلیدی را در مورد این کهکشان دور، مانند تعداد ستارگان و میزان غبار و عناصر سنگین آن فاش کردند.
این یافتهها در مجله Nature گزارش شده است.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: کهکشان کم نور جهان اولیه تلسکوپ فضایی جیمز وب معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري ناسا رضا داوری اردکانی دانشگاه های علوم پزشکی زمین لرزه فرهنگستان علوم جهاد دانشگاهی استارلاینر معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري ناسا رضا داوری اردکانی دانشگاه های علوم پزشکی میلیارد سال کهکشان ها جیمز وب کم نور
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۸۹۴۹۶۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چشمهای کیهانی که فضا را با موادی معادل ۵۰ میلیون برابر جرم خورشید آلوده میکند
جرم جریان گاز حاصل از انفجارهای کیهانی ۵۰ میلیون برابر جرم خورشید ما است.
در مطالعهای که اخیراً منتشر شده است، محققان مرکز بینالمللی تحقیقات نجوم رادیویی (ICRAR) نقشهای با وضوح بالا از انفجارها در NGC ۴۳۸۳ را نشان دادند. آنها توضیح دادند که ستارگان در بخش مرکزی کهکشان منفجر میشوند و باعث تشکیل ابرهای عظیم و انتشار گازها و عناصر شیمیایی سنگین در مقادیر زیاد میشود.
این انفجار به غیر از هیدروژن، جریان خروجی بسیاری از عناصر سنگین مانند گوگرد، نیتروژن و اکسیژن را در فضا پخش میکند.
آدام واتس، نویسنده اصلی این مطالعه و یکی از همکاران پژوهشی در مرکز بینالمللی تحقیقات نجوم رادیویی، گفت: اینها ابزارهای اساسی برای سیاراتی مانند زمین، و زندگی آنگونه که ما میشناسیم، هستند.
کهکشان NGC ۴۳۸۳ در خوشه کهکشانی باکره، یکی از نزدیکترین خوشههای کهکشانی به کهکشان راه شیری قرار دارد.
تیم تحقیقاتی مرکز بین المللی نجوم رادیویی با استفاده از دادههای MAUVE Surveyor، یک ماهواره فرابنفش که ستارگان Virgo و دیگر صورتهای فلکی را مطالعه میکند، نقشه با وضوح بالا را تهیه کرد. این نقشه فرصتی منحصر به فرد برای مطالعه جریان گاز در یک کهکشان مجاور به دانشمندان میدهد.
گازها از NGC ۴۳۸۳ با سرعتی در حدود ۲۰۰ کیلومتر بر ثانیه (۴۴۷۰۰۰ مایل در ساعت) فوران میکنند.
این جریان گاز به قدری عظیم است که ۲۰۰۰۰ سال طول میکشد تا به انتهای ابر گازی برسد.
واتس گفت: پیدا کردن جریانهایی مانند این مورد بسیار نادر است، بنابراین هر بار که یک جریان جدید پیدا میکنیم، اطلاعات جدیدی به دست میآوریم که میتوانیم از آنها برای درک فیزیک آنچه در حال رخ دادن است استفاده کنیم.
به گفته دانشمندان، این نوع خروجیها زمانی اتفاق میافتد که یک کهکشان به سرعت تعداد زیادی ستاره جدید را تشکیل دهد و این همان چیزی است که در مرکز NGC ۴۳۸۳ اتفاق افتاد.
اندکی پس از شکل گیری، بزرگترین ستارهها به شدت منفجر میشوند و ابرنواخترها را تشکیل میدهند.
چنین انفجارهایی گاز را از درون کهکشان میبرد و باعث میشود که به بیرون جریان یابد.
واتس خاطرنشان کرد: گاز خارج شده از نظر عناصر سنگین بسیار غنی است، که به ما بینشی منحصر به فرد از فرآیند پیچیده اختلاط هیدروژن و فلزات در گاز جاری میدهد.
علاوه بر این، از آنجایی که این گاز سوخت خام برای تشکیل ستارههای جدید است، حذف آن توسط جریان خروجی روند تشکیل ستاره را کند میکند. این باعث میشود که جریان گاز عامل مهمی در تعیین سرعت و دورههایی باشد که طی آن یک کهکشان میتواند به شکل گیری ستارهها ادامه دهد.
کهکشان NGC ۴۳۸۳ یکی از معدود کهکشانهایی است که دانشمندان از طریق آن توانسته اند عناصر شیمیایی موجود در جریان خروجی را اندازه گیری کنند.
منبع: Interesting Engineering
باشگاه خبرنگاران جوان علمی پزشکی علوم فضایی و نجوم